TẠP CHÍ PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN

QUY ĐỊNH VỀ TẬP TRUNG VÀ TÍCH TỤ ĐẤT NÔNG NGHIỆP THEO LUẬT ĐẤT ĐAI NĂM 2024 - CƠ HỘI PHÁT TRIỂN VÀ THÁCH THỨC THỰC THI

Trần Thị Thanh Bích, Tưởng Xuân Khoa — Wed, 30 Jul 2025 00:00:00 +0700

Quy định về tập trung, tích tụ đất nông nghiệp đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy phát triển nông nghiệp hiện đại với quy mô sản xuất lớn, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng đất. Trong quá khứ, do chủ trương kiểm soát chặt chẽ quỹ đất nông nghiệp, Luật Đất đai Việt Nam qua các thời kỳ cũng theo đó giới hạn đối tượng tiếp cận và hạn mức nhận chuyển nhượng loại đất này. Điều này không những gián tiếp cản trở quá trình tập trung và tích tụ đất đai để phát triển nông nghiệp, mà còn kéo theo nhiều hệ lụy cho thị trường bất động sản. Do đó, để khắc phục những yếu điểm này, Luật Đất đai năm 2024 đã có những điều chỉnh quan trọng theo hướng mở rộng quyền tiếp cận đất, tạo cơ chế thuận lợi hơn cho doanh nghiệp và nông dân. Bài viết phân tích các quy định mới liên quan đến vấn đề này, đồng thời đánh giá những cơ hội phát triển và thách thức đặt ra trong quá trình thực thi.

HOẠT ĐỘNG CÔNG CHỨNG TRONG KIỂM SOÁT GIAN LẬN VÀ THẤT THU THUẾ TỪ GIAO DỊCH BẤT ĐỘNG SẢN TẠI VIỆT NAM: PHÂN TÍCH PHÁP LÝ VÀ THỰC TIỄN ÁP DỤNG

Trương Ngọc Diệp, Đỗ Thị Lan Anh — Wed, 30 Jul 2025 00:00:00 +0700

Bài nghiên cứu phân tích vai trò quan trọng của hoạt động công chứng trong việc kiểm soát gian lận và ngăn chặn thất thu thuế ở các giao dịch bất động sản tại Việt Nam. Công chứng không chỉ đảm bảo tính hợp pháp, minh bạch của giao dịch mà còn hỗ trợ cơ quan thuế xác định chính xác nghĩa vụ tài chính. Tuy nhiên, các hành vi gian lận như khai giá thấp, sử dụng hợp đồng ủy quyền hoặc hợp đồng kép vẫn diễn ra phổ biến, dẫn đến thất thoát ngân sách nhà nước và làm suy giảm tính minh bạch của thị trường bất động sản. Nghiên cứu phân tích quy định pháp luật Việt Nam liên quan đến hoạt động công chứng, kinh doanh bất động sản và thuế trong giao dịch bất động sản, đồng thời so sánh với các quy định pháp luật tại các quốc gia như Pháp và Đức, nơi công chứng viên được trao quyền hạn rộng hơn trong việc giám sát và xác thực giao dịch. Từ đó, bài viết đề xuất xây dựng cơ sở dữ liệu bất động sản tập trung, tăng quyền hạn công chứng viên và cải thiện liên kết giữa các cơ quan quản lý nhằm nâng cao hiệu quả kiểm soát, ngăn ngừa thất thu thuế và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững.

QUY ĐỊNH VỀ CÔNG BỐ CHÍNH SÁCH BẢO VỆ DỮ LIỆU CÁ NHÂN CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG TRÊN MÔI TRƯỜNG ĐIỆN TỬ

Tăng Thị Bích Diễm — Wed, 30 Jul 2025 00:00:00 +0700

Bài viết phân tích những bất cập về quy định công bố chính sách bảo vệ dữ liệu cá nhân của người tiêu dùng trên môi trường điện tử. Qua đó, bài viết đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao khả năng tiếp cận chính sách bảo vệ dữ liệu cá nhân đến người tiêu dùng trên cơ sở tham khảo một số kinh nghiệm từ Trung Quốc, nơi đã xây dựng hệ thống pháp luật tương đối đồng bộ và có nhiều nghiên cứu về hiệu quả chính sách bảo vệ dữ liệu cá nhân của người tiêu dùng trên môi trường điện tử.

CÁC ĐẶC TÍNH TẠO NÊN SỰ HÀI HOÀ ĐẶC TRƯNG TRONG MÔ HÌNH HOÀ GIẢI THƯƠNG MẠI

Nguyễn Bảo Duy — Wed, 30 Jul 2025 00:00:00 +0700

Bài viết tập trung phân tích các đặc tính tạo nên sự hài hoà đặc trưng trong mô hình hòa giải thương mại, bao gồm các khía cạnh về chủ thể, bản chất, tính chất, nguyên tắc, mục đích và hệ quả pháp lý. Song song đó, bài viết chỉ rõ tính ưu việt của phương thức hoà giải thương mại so với các phương thức giải quyết tranh chấp khác. Cuối cùng, tác giả đưa ra những định hướng hoàn thiện nhằm nâng cao hiệu quả áp dụng của mô hình hoà giải thương mại tại Việt Nam trong thời đại mới.

ÁP DỤNG BIỆN PHÁP KHẨN CẤP TẠM THỜI TRONG GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP THƯƠNG MẠI CÓ THỎA THUẬN TRỌNG TÀI

Nguyễn Thị Cẩm Hồng, Mai Kim Hân, Trần Hoàng Tuấn Đạt — Wed, 30 Jul 2025 00:00:00 +0700

Áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời trong tố tụng trọng tài thương mại góp phần bảo đảm cho quá trình giải quyết một vụ án, đảm bảo thực thi các nghĩa vụ theo phán quyết của hội đồng trọng tài thương mại, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bên trong vụ việc. Tuy nhiên, trong một số trường hợp việc áp dụng không đúng hoặc không cần thiết các biện pháp khẩn cấp tạm thời có thể gây hậu quả bất lợi về quyền và lợi ích cho bên bị áp dụng. Do đó, vấn đề công bằng về quyền và lợi ích của các bên trong việc áp dụng, duy trì và hủy bỏ đối với các biện pháp khẩn cấp tạm thời trong vụ việc thương mại có thỏa thuận trọng tài tại tòa án và Hội đồng trọng tài là vấn đề quan trọng, đáng được quan tâm nghiên cứu. Trên cơ sở đó, bài viết tập trung chỉ ra điểm bất hợp lý trong việc thực hiện quyền yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời của các bên và điểm khác biệt giữa thủ tục áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời tại tòa án so với Hội đồng trọng tài trong các vụ việc thương mại có thỏa thuận trọng tài, từ đó đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật trong việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong thủ tục tố tụng trọng tài.

CHẾ ĐỊNH MẤT QUYỀN PHẢN ĐỐI TRONG LUẬT TRỌNG TÀI THƯƠNG MẠI NĂM 2010

Sin Thoại Khánh — Wed, 30 Jul 2025 00:00:00 +0700

Trong hoạt động tố tụng trọng tài, mất quyền phản đối trở thành một nguyên tắc được công nhận rộng rãi bởi pháp luật quốc tế và pháp luật các quốc gia, bao gồm cả Việt Nam. Trong phạm vi bài viết này, tác giả sẽ phân tích các quy định liên quan của pháp luật Việt Nam về chế định mất quyền phản đối và thực tiễn áp dụng trong mối tương quan so sánh với pháp luật và thực tiễn tại một số quốc gia khác trên thế giới, làm cơ sở cho việc đề xuất một số gợi mở liên quan đến chế định này.

QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ TIỀN KỸ THUẬT SỐ Ở VIỆT NAM

Võ Công Khôi, Phan Thị Nhật Tài — Wed, 30 Jul 2025 00:00:00 +0700

Sự trỗi dậy mạnh mẽ của công nghệ số đã kéo theo sự bùng nổ của tiền kỹ thuật số, tạo ra những cơ hội và thách thức chưa từng có đối với hệ thống pháp luật và nền kinh tế toàn cầu. Tiền kỹ thuật số, với khả năng cung cấp một hình thức giao dịch mới, phương thức thanh toán tiên tiến và loại tài sản tiềm năng, đang ngày càng được sử dụng rộng rãi trên thế giới. Ở Việt Nam, sự chưa hoàn thiện khung pháp lý về tiền kỹ thuật số đang gây ra không ít khó khăn cho cơ quan quản lý và các chủ thể liên quan. Bài viết đề cập thực trạng quy định pháp luật về tiền kỹ thuật số ở Việt Nam, nhận diện những bất cập và lỗ hổng pháp lý. Trên cơ sở đó, bài viết đề xuất một số giải pháp góp phần hoàn thiện khung pháp lý, hướng đến mục tiêu bảo vệ các nhà đầu tư, thúc đẩy sự phát triển của công nghệ và đảm bảo sự ổn định của hệ thống tài chính quốc gia.

PHÁP LUẬT VỀ HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA: THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN

Nguyễn Duy Thanh, Nguyễn Duy Phương — Wed, 30 Jul 2025 00:00:00 +0700

Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, việc hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự tăng trưởng kinh tế của Việt Nam. Mặc dù Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản pháp luật quy định các hình thức hỗ trợ đa dạng (tài chính, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, pháp lý...). Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những thách thức đáng kể trong việc đưa các quy định này vào thực tiễn, đặc biệt là trong việc đảm bảo sự công bằng và hiệu quả tiếp cận cho tất cả các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Qua bài viết này tác giả sẽ phân tích những quy định của pháp luật hiện hành chỉ ra những hạn chế, qua đó đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam hiện nay.

CHỦ NGHĨA HIẾN PHÁP: LƯỢC SỬ, HIỆN TRẠNG VÀ TRIỂN VỌNG Ở VIỆT NAM

Nguyễn Minh Tâm — Wed, 30 Jul 2025 00:00:00 +0700

Tư tưởng về chủ nghĩa hiến pháp được du nhập và thảo luận sôi nổi ở Việt Nam từ cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX. Tuy nhiên, những nghiên cứu đầu tiên về chủ nghĩa hiến pháp ở Việt Nam chỉ thực sự xuất hiện vào đầu thế kỉ XXI, đặc biệt trong lần sửa đổi Hiến pháp gần đây. Chủ nghĩa hiến pháp về căn bản là ý tưởng về sự cần thiết phải giới hạn quyền lực nhà nước để bảo vệ các quyền của cá nhân và thiểu số trước nguy cơ lạm quyền của đa số. Chủ nghĩa hiến pháp và nhà nước pháp quyền có mối quan hệ tương hỗ, song hành với nhau. Tuy nhiên, chủ nghĩa hiến pháp lại chưa thực sự được quan tâm nghiên cứu ở nước ta. Bài viết khái quát lịch sử và nội dung cơ bản của chủ nghĩa hiến pháp, hiện trạng và triển vọng ở Việt Nam.

GIÁ ĐẤT TRONG TIẾP CẬN ĐẤT ĐAI CỦA DOANH NGHIỆP – THỰC TIỄN NGHIÊN CỨU TẠI THÀNH PHỐ CẦN THƠ

Châu Hoàng Thân, Đinh Tấn Phong — Wed, 30 Jul 2025 00:00:00 +0700

Chi phí đất đai là một trong những khoản vốn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi phí đầu tư dự án của doanh nghiệp và chi phí đó được quyết định bởi giá đất và quy mô diện tích đất của dự án. Dựa trên kết quả khảo sát 119 doanh nghiệp được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư trên địa bàn thành phố Cần Thơ, nhóm tác giả tập trung đánh giá, phân tích các nội dung liên quan đến giá đất nhằm hoàn thiện pháp luật và thực tiễn định giá đất, tạo sự minh bạch, công bằng và thu hút doanh nghiệp tiếp cận đất đai thực hiện dự án đầu tư.