TẠP CHÍ PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN

BỐI CẢNH HIỆN NAY VÀ YÊU CẦU ĐẶT RA ĐỐI VỚI ĐỔI MỚI TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA QUỐC HỘI TRONG KỶ NGUYÊN MỚI

Võ Khánh Vinh — 2024-12-31

Bài viết bàn về hai vấn đề: 1) Về bối cảnh hiện nay; 2) Các yêu cầu của Nghị quyết số 27- NQ/TW ngày 09/11/2022 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền trong giai đoạn mới đối với việc đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội trong kỷ nguyên mới..

BẢO VỆ THẨM PHÁN ĐỘC LẬP TRONG NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Đặng Công Cường — 2024-12-31

Sự độc lập của Thẩm phán là yêu cầu tiên quyết trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Đảm bảo độc lập của Thẩm phán là một vấn đề pháp lý phức tạp. Trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa (XHCN) Việt Nam, với đặc thù quyền lực nhà nước thống nhất, có sự phân công, phối hợp, kiểm soát lẫn nhau trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp nên Thẩm phán độc lập chủ yếu được bảo đảm bởi độc lập của hoạt động xét xử. Để bảo đảm hoạt động xét xử độc lập, Hiến pháp quy định “Thẩm phán, Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật; nghiêm cấm mọi cơ quan, tổ chức và cá nhân can thiệp vào việc xét xử của Thẩm phán, Hội thẩm”. Việc bảo đảm nguyên tắc này được tuân thủ nghiêm minh cần được chi tiết hoá đầy đủ và toàn diện bởi các tố tụng tư pháp, hành chính và luật tổ chức Toà án nhân dân. Trong giới hạn nghiên cứu, bài viết chủ yếu phân tích thực trạng pháp luật tố tụng tư pháp, tố tụng hành chính, nhằm làm rõ một số bất cập, hạn chế của pháp luật và pháp nâng cao hiệu quả bảo đảm nó.

THỪA KẾ KHÔNG PHỤ THUỘC VÀO NỘI DUNG DI CHÚC: GÓC NHÌN THAM CHIẾU TỪ PHÁP LUẬT MỘT SỐ QUỐC GIA CHÂU ÂU VÀ GỢI MỞ CHO VIỆT NAM

Vũ Thị Hương — 2024-12-31

Bài viết nghiên cứu quy định về thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc theo pháp luật Việt Nam, đồng thời nghiên cứu so sánh với pháp luật một số quốc gia ở châu Âu nhằm đánh giá những điểm tương đồng và khác biệt. Từ đó, đề xuất một số khuyến nghị mà pháp luật Việt Nam có thể học hỏi từ kinh nghiệm lập pháp của những nước này.

THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ THUẾ TIÊU THỤ ĐẶC BIỆT ĐỐI VỚI THUỐC LÁ VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN

Trương Mỹ Linh — 2024-12-31

Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2008 sửa đổi, bổ sung năm 2014 đã quy định lộ trình tăng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá, điều này đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh hành vi tiêu dùng thuốc lá, giảm thiểu các tác động tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng và môi trường. Tuy nhiên, để có thể phát huy tính hiệu quả đòi hỏi pháp luật hiện hành cần điều chỉnh các quy định pháp luật về thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá nhằm phù hợp với thông lệ quốc tế và đạt được mục tiêu đề ra. Từ lý do đó bài viết tập trung khái quát pháp luật về thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá, đánh giá thực trạng quy định pháp luật và đề xuất một số kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật về thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá trong thời gian tới.

HOÀN THIỆN QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC HẬU QUẢ TRONG XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH ĐỐI VỚI CÁC VI PHẠM LIÊN QUAN ĐẾN HỢP ĐỒNG THEO MẪU, ĐIỀU KIỆN GIAO DỊCH CHUNG

Cao Vũ Minh — 2024-12-31

Nhằm bảo đảm hiệu quả công tác đấu tranh, phòng chống vi phạm hành chính liên quan đến hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung thì xử phạt vi phạm hành chính được xem là một giải pháp hữu hiệu. Bên cạnh việc áp dụng các hình thức xử phạt để răn đe cá nhân, tổ chức vi phạm, pháp luật còn áp dụng các biện pháp nhất định nhằm khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính gây ra. Bài viết phân tích các biện pháp khắc phục hậu quả trong xử phạt vi phạm hành chính đối với các vi phạm liên quan đến hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung, nêu lên các một số bất cập, hạn chế, đồng thời đề xuất các kiến nghị hoàn thiện.

PHÁP LUẬT CỦA MỘT SỐ QUỐC GIA TRÊN THẾ GIỚI VỀ THỜI HIỆU VÀ GỢI MỞ CHO VIỆT NAM

Nguyễn Huy Hoàng Nam — 2024-12-31

Hiện nay, hầu hết các quốc gia trên thế giới đều ghi nhận sự tác động của thời gian lên quyền và nghĩa vụ của các chủ thể trong quan hệ dân sự. Khoảng thời gian này được gọi là thời hiệu. Tại Việt Nam, thời hiệu được quy định trong Bộ luật Dân sự năm 2015 và các văn bản pháp luật khác có liên quan. Bên cạnh những kết quả đạt được thì một số quy định đã không còn phù hợp và đặt ra yêu cầu sửa đổi, bổ sung. Bài viết tập trung phân tích quy định về thời hiệu của một số quốc gia trên thế giới như Anh, Pháp và Trung Quốc, từ đó làm cơ sở để đưa ra gợi mở cho Việt Nam.

MỘT SỐ KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN QUY ĐỊNH VỀ ĐIỀU KIỆN BẢO HỘ NHÃN HIỆU TẠI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG

Trần Thị Cẩm Nhung — 2024-12-31

Đăng ký xác lập quyền đối với nhãn hiệu của các trường đại học, cao đẳng ngày càng phổ biến, cho thấy sự quan tâm của các chủ thể quyền dành cho đối tượng này. Tuy nhiên, do quy định của pháp luật Sở hữu trí tuệ (SHTT) hiện nay chưa ghi nhận nội dung phạm vi bảo hộ của nhãn hiệu dẫn đến những bất cập, khó khăn cho hoạt động đăng ký. bài viết sẽ tập trung về điều kiện bảo hộ đối với nhãn hiệu, thực trạng xác lập quyền, những vướng mắc trong hoạt động đăng ký và đề xuất các kiến nghị hoàn thiện pháp luật nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động đăng ký xác lập quyền đối với nhãn hiệu tại các trường đại học, cao đẳng.

SỰ MỞ RỘNG VÀ TÍNH ĐA NGUYÊN CỦA HỆ THỐNG PHÁP LUẬT THỰC DÂN Ở VIỆT NAM THỜI KỲ PHÁP THUỘC

Lê Ngọc Phú — 2024-12-31

Cuối thế kỷ XIX, sự hình thành và mở rộng của chế độ thực dân tại Đông Dương tạo nên điều kiện thuận lợi cho sự mở rộng của pháp luật thực dân tại Đông Dương. Một mặt, thực dân Pháp áp đặt sự cai trị và pháp luật lên các cộng đồng dân cư tại Việt Nam. Mặt khác, họ lưu giữ trật tự pháp luật hiện có của nhà nước phong kiến ở Việt Nam. Sự mở rộng của hệ thống pháp luật thuộc địa tại Đông Dương tạo nên đa nguyên, đa dạng trong hệ thống pháp luật. Hệ thống pháp luật đa nguyên tạo nên sự phân mảnh và xung đột giữa các hệ thống pháp luật khác nhau. Bài viết nghiên cứu về quá trình mở rộng của pháp luật Pháp tại Việt Nam và tính đa nguyên trong pháp luật dưới thời kỳ Pháp thuộc vào thế kỷ XIX.

TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ ĐỐI VỚI HÀNH VI THIẾU TRÁCH NHIỆM GÂY HẬU QUẢ NGHIÊM TRỌNG CỦA CÔNG CHỨNG VIÊN

Phạm Hữu Tâm — 2024-12-31

Hiện nay, trong hoạt động công chứng, đã có không ít công chứng viên bị khởi tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại Điều 360 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017. Qua việc phân tích và nghiên cứu một số bản án cụ thể, bài viết làm rõ sự thiếu nhất quán trong việc áp dụng pháp luật đối với tội danh này, dẫn đến những quyết định khác nhau trong các trường hợp tương tự trên thực tiễn. Trên cơ sở đó, bài viết đưa ra một số kiến nghị nhằm đảm bảo sự nhất quán trong xét xử, tránh tình trạng oan sai hoặc bỏ lọt tội phạm. Đồng thời, bài viết cũng khuyến nghị cải thiện cơ sở dữ liệu và hạ tầng kỹ thuật hỗ trợ công chứng nhằm giảm thiểu rủi ro cho công chứng viên và tránh vi phạm tội danh này.

NÂNG CAO HIỆU QUẢ PHÒNG NGỪA CÁC TỘI PHẠM VỀ MA TUÝ DO NGƯỜI DƯỚI 18 TUỔI THỰC HIỆN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THỪA THIÊN HUẾ THEO CHỨC NĂNG CỦA CÔNG AN CẤP XÃ

Châu Phúc Thắng — 2024-12-31

Thời gian qua, lực lượng công an cấp xã trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế đã triển khai thực hiện nhiều biện pháp nhằm phòng ngừa tội phạm về ma túy do người dưới 18 tuổi thực hiện. Bài viết tập trung phân tích khái quát về tình hình tội phạm về ma túy do người dưới 18 tuổi thực hiện trên địa bàn toàn tỉnh trong giai đoạn từ năm 2019 đến hết tháng 6/2024, đánh giá kết quả đạt được, những tồn tại, hạn chế trong công tác phòng ngừa loại tội phạm này theo chức năng của lực lượng công an cấp xã, đồng thời chỉ ra những nguyên nhân của tồn tại, hạn chế. Trên cơ sở đó tác giả đưa ra một số kiến nghị, đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa tội phạm ma túy do người dưới 18 tuổi thực hiện trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế trong thời gian tới.

HỢP ĐỒNG KINH DOANH BẤT ĐỘNG SẢN TRONG LUẬT KINH DOANH BẤT ĐỘNG SẢN NĂM 2023

Trình Đức Thành — 2024-12-31

Bài viết trình bày các nội dung quy định của pháp luật về hợp đồng kinh doanh bất động sản trong Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023, bao gồm các quy định cụ thể về chủ thể, hình thức, nội dung của hợp đồng và thời điểm có hiệu lực của hợp đồng, đồng thời chỉ ra một số điểm bất cập trong việc áp dụng các quy định này vào thực tế giao dịch bất động sản. Qua đó, bài viết đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật về vấn đề nghiên cứu.

QUY ĐỊNH VỀ THANH TOÁN TRONG MUA BÁN NHÀ Ở HÌNH THÀNH TRONG TƯƠNG LAI THEO LUẬT KINH DOANH BẤT ĐỘNG SẢN 2023

Phạm Thị Minh Trang — 2024-12-31

Kinh doanh nhà ở hình thành trong tương lai là loại hình kinh doanh tiềm năng, phù hợp với thị hiếu của thị trường. Tuy nhiên không thể phủ nhận hình thức kinh doanh này tiềm ẩn nhiều rủi ro cho khách hàng. Do đó, pháp luật đặt ra những quy định chặt chẽ trong hoạt động đầu tư xây dựng, kinh doanh nhằm đảm bảo quyền lợi của người mua nhà. Trong đó có quy định về thanh toán trong mua bán nhà ở hình thành trong tương lai với nhiều điểm mới tiến bộ được quy định tại Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023. Bài viết này sẽ phân tích các quy định về thanh toán trong mua bán nhà ở hình thành trong tương lai, bình luận những điểm mới được sửa đổi, bổ sung trong Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023, với các nội dung chính về tiến độ thanh toán, đặt cọc, phương thức thanh toán. Qua đó, nắm bắt quy định của pháp luật, đề xuất những kiến nghị trong xây dựng văn bản hướng dẫn thi hành.